Ik heb Davied van Berlo, sinds 1 maart 2008 projectleider ambtenaar2.0 en Rob Oele, mede-initiatiefnemer van ambtenaar2.0 geinterviewd (zie fotos). Ik had mijn camera meegenomen voor een filmpje, maar er was geen tijd en teveel lawaai voor een filmpje. Had ik natuurlijk wel even een leuke foto kunnen maken, maar helaas niet aan gedacht, vandaar deze foto’s van internet geplukt.
Ik was heel erg benieuwd naar hun ervaringen met het introduceren van web2.0 in een (overheids-) organisatie. Ambtenaar2.0 is een initiatief wat 2 jaar geleden begonnen is, met als doel het verbeteren van de overheid met de mogelijkheden van web 2.0. Hoewel ambtenaar2.0 overheidsbreed is ingezet, werken zoals Davied als Rob bij het ministerie van LNV. Overigens is Davied pas onlangs projectleider ambtenaar2.0 geworden en heeft een boek geschreven wat je hier kunt bestellen of downloaden.
De grote uitdaging van web2.0 introduceren is volgens hen dat het om een cultuurverandering gaat, een verandering richting een hele open manier van werken en samenwerken. Web2.0 haakt aan bij maatschappelijke veranderingen die al gaande zijn, die worden versneld door de mogelijkheden van web2.0. Je moet volgens hen de mogelijkheden en de meerwaarde van deze manier van werken kunnen laten zien en zelf inzien dat het onmogelijk is om iedereen opeens zo te laten werken. Probeer een klein groepje actief te krijgen en hoop dat deze groep een voorbeeld functie krijgt voor de rest.
Hoe is ambtenaar 2.0 zelf begonnen? Het is gestart met een kleine, hechte groep binnen LNV. Vanuit het informatiebeleid is het opgepakt als een strategisch nieuw onderwerp waarvoor ruimte vrijgemaakt is. Er was een eerste kring van ongeveer 10 medewerkers, voornamelijk mensen uit verschillende (staf)directies met belangstelling voor het onderwerp. Dit groepje ging zelf de web2.0 manier van werken ging toepassen onder het motto ‘practice what you preach’. Het eerste plan is bijvoorbeeld in een wiki geschreven. Het definiëren van web2.0 als strategisch onderwerp was belangrijk zodat het plan niet vanuit de ICT- hoek werd geschreven, maar vanuit een visie op een nieuwe manier van werken. Het zelf toepassen was belangrijk omdat het een handelingsperspectief biedt; als je ruimte creëert voor een onderwerp maar het niet kan concretiseren blijft het hangen.
Vanaf het begin is er gewerkt aan ondersteuning door het management, op verschillende niveaus, zoals de Secretaris Generaal, maar ook de Directeuren door veel te praten en de informele besluitvorming te beïnvloeden. Het netwerk van Rob, die al 25 jaar bij LNV werkt, was hierbij heel belangrijk. Tegelijkertijd is het Ning netwerk ambtenaar2.0 gestart, het weblog etc. en is alles gaan rollen. Het heeft zeker geholpen dat de web2.0 manier van werken goed aansluit bij een al voortgaande verandering richting flexibeler en programmatisch werken. Web2.0 pas perfect bij een thematische organisatie en kan anti-verkokerend werken, door bijvoorbeeld het werken met een online forum of een wiki rondom een bepaald thema.
Was zijn nu eigenlijke de kritische faktoren geweest?
- Het opzetten van een netwerk. De eigen dynamiek en kracht die uitgaat van het opgebouwde netwerk van enthousiastelingen.
- Het verkrijgen van ondersteuning op alle lagen door het bewerken van de informele besluitvorming, met als metafoor tussen de pijlers van de organisatie heenvaren.
- Recruteren van mensen met energie. Geen tijd steken in mensen die niet willen, maar hier wel rekening mee houden. Hierbij is het netwerk op internet heel belangrijk geweest.
- Het aansluiten bij samenwerkingsprocessen zoals met het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft heel positief gewerkt. De samenwerking en interactie met “buiten” heeft geholpen om web2.0 ook binnen LNV op de agenda te krijgen.
Zelf denk ik ook dat de combinatie van een sterke visie op wat web2.0 voor de overheid kan betekenen met een praktische inslag van deze initiatiefnemers goed heeft gewerkt. Grappig om te zien hoe deze initiatiefnemers elkaar aan lijken te vullen hierin!
