Ik heb het boek De Ontwerpfactor gelezen, geschreven door Marguerithe de Man. Zij heeft een schakeljaar stedenbouw en landschapsarchitectuur gevolgd wat haar inspireerde tot dit boek. Marguerithe zit bij ons in de leergang leren en veranderen met sociale media dus is het extra leuk het te lezen. As. donderdag mag ze afzwaaien maar we houden natuurlijk nog even geheim of ze het certificaat gaat halen …
Ik vond het leukste van het boek dat het ruimte en lucht geeft. In ons eigen boek En nu online hebben we het over 4 ontwerpfasen voor het ontwerpen van een blended traject. Na het lezen van dit boek denk ik dat we wat meer oog kunnen hebben voor de eigenheid van trainers en adviseurs in het ontwerpproces. Dit bleek ook eigenlijk gedurende de dag waarin deelnemers een eigen blended leertraject ontwerpen – de meesten waren er nog niet aan toe om echt aan een ontwerp te maken. Het echte ontwerpproces is veel rommeliger en heeft veel (bedenk-)tijd nodig. Een mooie zin uit het boek: “de uitdaging is om je eigen proces te ontdekken voor je eigen vraagstukken. Hét ontwerpproces bestaat niet.”
Een aantal dingen die ik zeker uit het boek meeneem voor het ontwerpen van blended leertrajecten:
- De metafoor van beton en waaibomenhout. Wat moet je vastleggen en wat kun je nog openlaten? Voor een blended traject: liggen de doelen vast of kunnen de deelnemers die mee vormgeven? Ligt het platform vast (een besloten online platform) of kunnen er ook online zijpaadjes bewandeld worden via andere media? Ik denk je als ontwerper de toolkeuze in eigen hand kunt houden maar ook de touwtjes wat losser kunt laten. Mooi vind ik hierbij leren van ontwerpers in stedenbouw.
- In onze eigen wijk ontstonden allerlei paadjes omdat de route naar het winkelcentrum voor wandelaar en fietser niet logisch was. Ga je dan een hek bouwen zoals ze bij ons hebben gedaan of pas je je ontwerp aan? Ik hoop zelf dat ik zo flexibel ben, maar bij dingen waarvan je heel overtuigd bent als adviseur is dat misschien ook niet altijd zo. Ik zou nu mensen adviseren na te denken over het beton en waaibomenhout. Of het hekje.
- Het middelontwerp. Voor mij is dit een nieuw begrip. Het is het fabricagevoorschrift van een product. Bij een blended traject heb je geen fabricagevoorschrift maar het kan nodig zijn om een aantal aannames duidelijk te maken – hoe zelfstandig mensen bijvoorbeeld moeten zijn of in hoeverre je ze gaat helpen als ze vastlopen. Dit kun je in een intakegesprek doen. Het kan ook gaan om goede instructies voor een online platform als dat uitbesteed is. Het is nieuw voor mij en hier moet ik nog over nadenken.
- Het werken met personas of ijkpersonen. Dit is iets wat ik herkende uit mijn eigen ervaring -het is krachtig om te werken met personas – iemand waar je voor ontwerpt. Ik heb dit in één traject met een ontwerpteam gedaan. Dit werkte heel goed want telkens legden we het traject naast Marjan en Kees. Bij het werken met personas maak je een schets van een gebruiker die je een naam geeft. Het is niet een persoon maar een aantal personen in de gehaktmolen. Bij het ontwerpen van een blended traject is het heel sterk om een aantal personas voor je te zien met verschillende voorkeuren hebben en vaardigheden in online werken. Hoe gaan deze persona’s door je traject heen? Waarom heb ik het niet vaker toegepast? – wellicht omdat het toch een stap is die extra tijd lijkt te kosten?
- Hoe belangrijk is sfeer? Dit is ook iets wat we van designers kunnen leren, de sfeer is ook belangrijk. Ik heb nogal eens de neiging te werken met de tools die er zijn, bv. Sharepoint, of LinkedIn omdat ik graag werk met het bekende gereedschap, waar natuurlijk ook wel iets voor te zeggen is. Echter, daarmee is het lastig de sfeer te creeëren die ik zou willen. Zelf hou ik daarom nog steeds wel van Ning, omdat het makkelijk is een eigen sfeer te bepalen online in zo’n platform. Dat dan een afweging. Door het boek plaats ik sfeer wat hoger op de criteria bij het kiezen van tools. Ook heeft bv. Twitter versus Google plus een eigen sfeer.
- Tussenruimtes. Architekten werken ook met de ruimtes tussen gebouwen. In blended trajecten moet je schakelen tussen online en face-to-face maar ook in de ruimte ertussen. Last je rustweken in bijvoorbeeld?
