Iedere facilitator moet een online facilitator worden?

Image by jasja dekker via Flickr

In de LinkedIn groep van de Social Media Professionals Association, stelde iemand de vraag of alle dagvoorzitters in de toekomst voor een congres al online discussies zullen starten en na het congres online doorgaan. Zodat dagvoorzitters vaardig moeten worden in online faciliteren.

Ik heb hier positief op geantwoord. Ik zie vanuit het oogpunt van een trainer/facilitator de meerwaarde van het uitbreiden van een face-to-face traject naar online. De meerwaarde zit hierin:

1. Het traject komt dichter bij de praktijk van de deelnemers te zitten, met als voordeel dat het just-in-time leren mogelijk maakt. Je kunt deelnemers makkelijker stimuleren om samen aan echte problemen te werken i.p.v. aan fictieve cases. Ik geloof niet zo in meerdaagse retreats omdat de omgeving te onnatuurlijk wordt.
2. Als je online en face-to-face werkvormen combineert, krijg je een andere, spannendere groepdynamiek. Er is meer ruimte online dan in een tijdsafgebakende face-to-face bijeenkomst waardoor het gevaar dat kennis van mensen niet tot uiting kan komen kleiner wordt.
3. Het online medium kan reflectie stimuleren, in plaats van direct reageren, wordt je gedwongen goed na te denken over je mening en het duidelijk op te tekenen. In mijn ervaring dringt een online discussie anders binnen dan een face-to-face discussie. (maar ik ben dan ook iemand die vaak na een bijeenkomst opeens weet wat ze had willen zeggen..:)

Vorige week was onze workshop online faciliteren, een week online en een dag face-to-face. Leuk om te zien dat mensen over een drempel heen moeten maar dan constateren dat het eigenlijk heel erg lijkt op face-to-face faciliteren. Energie en aandacht vasthouden werkt anders online, dus het komt er sterker op aan om mensen op de juiste manier aan te spreken. Je hebt ze als facilitator niet meer automatisch ‘gevangen’ in een zaal. Ik vond het grappig dat mensen die voor het eerst een teleconferentie faciliteren dit vanuit hun ‘gewone’ facilitatie ervaring eigenlijk prima doen.

Aan het einde van de training gingen we in op de dilemma’s van de online facilitator. Veel van de angsten waren terug te voeren op het feit dat (a) de techniek je in de steek laat en (b) dat mensen niet reageren. Als online facilitator moet je dus scherper zijn in het aanboren van aantrekkelijke onderwerpen en flexibel zijn in het omgaan met technische problemen. Zou dit de reden zijn waarom niet veel face-to-face facilitatoren online faciliteren omarmen?