Vorige week had ik weer een geweldige tijd tijdens de conferentie Learning and Technologies in Londen. Mijn derde keer! Het voelt altijd als een soort schoolreisje. Je bent wel met je vakgebied bezig maar het is ook gezellig. Zoals elk jaar, begonnen we met de Nederlandse en Belgische delegatie (meer dan 40 man!) in de pizzeria op Brompton Road. Geweldig om te netwerken met mensen die werkzaam zijn in hetzelfde vakgebied. Ik zat naast iemand die ik niet kende en binnen 10 minuten waren we bespreken het verschil tussen performance support en sociaal leren en de presentatie stijl van Bob Mosher.
Samen met Joke van Alten heb ik een on-the-fly video gemaakt (met onze smartphones). Het is een vorm om mijn eigen leerproces te ondersteunen. Ik begin met een vraag waar ik meer over zou willen weten, interview mensen. Het samenstellen van de video en het bloggen is, dwingt mij om zelf echt goed over de vraag na te denken. Dit jaar is mijn vraag:
Hoe organiseer je diep leren online?
In mijn definitie heeft diep leren niet te maken met kunstmatige intelligentie (dit wordt soms ook deep learning genoemd), maar heeft te maken met transformatief leren, of zoals Argyris noemt: double loop learning. Single loop leren is leren voor actie: het leren binnen hetzelfde frame of mind. Double loop leren bewerkstelligt een verandering van mentale modellen, het veranderen van de doelen. Zie ook bv deze uitleg van Manon Ruijters. Als ik met mensen praat over online leren, via netwerken zoals LinkedIn, Twitter of interne platformen, zeggen mensen vaak dat online perfect is voor snelle informatie, zoals het vinden van een instrument voor brainstorming, weten hoe je je printer repareert. Je kunt een video vinden over wat te doen als je printer vast loopt en je kunt meteen van start. Maar kun je online ook van diep leren spreken? En zo ja, hoe organiseer je dit dan? Voor veel mensen ligt dit niet voor de hand en ze klampen zich vast aan het idee dat je elkaar face-to-face moet ontmoeten om ‘echt’ te leren.
Joke en ik hebben in Londen Mark Britz, James Tyer, Laura Overton, Clive Shepherd en John Stepper geïnterviewd. Gelukkig geloven ze allemaal dat diep leren mogelijk is, en hebben ieder weer een geheel eigen invalshoek.
Reflecteer en zorg voor een goed netwerk
Sommigen kijken vanuit het oogpunt van de individuele professionele en onderstrepen het belang van reflectie en een netwerk van betekenisvolle relaties. Mark Britz benadrukt het feit dat het online reageren en bloggen op zichzelf schept ruimte om na te denken, doordat je moet schrijven. James Tyer benadrukt ook dat je diep moet consumeren. Je kunt je netwerken hierbij gebruiken om ‘the noise’ te vermijden en je kunt concentreren op wat belangrijk is. John Stepper benadrukt ook het belang van het opbouwen van betekenisvolle relaties door Working Out Loud. Dit is een set van vaardigheden die je aan kunt leren. Ik ben het eens dat juist het uitwisselen met een netwerk / community gedurende een langere periode van tijd echt transformatief kan zijn. Je begint langzaam de overtuigingen van die community te delen.
Learning how to learn (en opnieuw: reflecteer)
Laura Overton ziet in hun TowardsMaturity benchmark dat de succesvolle, wendbare organisaties mensen stimuleren om te reflecteren en ervoor zorgen dat het geleerde direct wordt toegepast in het werk. Leren hoe te leren en ruimte voor reflecteren is dus belangrijk voor het diep leren. Anders wordt de valkuil dat je oppervlakkig bezig blijft.
“Online doesn’t control the pedagogy”
Clive Shepherd neemt een andere invalshoek: die van het ontwerpen van blended learning. Hij wijst op het feit dat de pedagogie de eerste plaats komt en het medium (online of offline) op de tweede plaats. Hij herkende onze vraag wel in die zin dat online vaak wordt gebruikt voor single loop learning op het niveau van informatie delen of instructie. Als je streeft naar transformatief leren werken ‘guided discovery’ en reflectie op ervaringsleren. Je hebt dit didactisch raamwerk nodig om te ontwerpen voor diep leren.
ps de video van vorig jaar is hier nog te bekijken rond de vraag: what is really changing in the way we learn because of social technologies?
