Frans de Waal schrijft een column in Psychologie Magazine. Altijd leuke stukjes over het gedrag van apen wat in ieder geval tot nadenken stemt over groepsdynamica bij mensen. Ik heb ook het boek van Richard Conniff gelezen: Gorilla’s in krijtstreep.
In januari heeft Frans de Waal het over Wij en Zij, het verschil tussen de in-group en de out-group. Hij noemt een onderzoek van Jaap Rabbie, waarbij deze proefpersonen blauwe en groene pennen en blocnotes gaf, en ze tot ‘blauwen’ en ‘groenen’ bestempelde. Hoewel deze groepen willekeurig waren samengesteld, vonden ze de presentaties van de eigen groep het beste.
Ik heb eens in een team gezeten waarbij een verschil werd gemaakt tussen ‘core leden’ waren en ‘overige leden’. Ik heb toen voorgesteld om dat te veranderen in het ‘Accra-leden’ en ‘niet-Accra-leden’ wat veel neutraler benamingen zijn, die precieser zeggen wat het verschil is (het ging nl. alleen over het wel of niet op het hoofdkantoor in Accra zitten). Als er al het gevoel is dat beide type leden niet evenveel invloed hebben kan dit soort termen, die een waardeoordeel in kunnen houden, dit gevoel versterken. Frans de Waal linkt het voorbeeld naar de nederlandse begrippen ‘autochtoon’ en ‘allochtoon’. Termen die ook een waardeoordeel in kunnen houden (allochtoon=niet van hier). In het engels zeg je ‘immigrants’ volgens mij, dat toch neutraler.
Sinds augustus wonen we in Den Haag, verhuisd uit Den Bosch, en ik ontmoet hier zgn. ‘allochtonen’, die meer autochtoon zijn dan ik, nl. geboren en getogen in Den Haag, inclusief Haagser accent. Toch zou niemand mij hier allochtoon noemen. Wat willen we nu precies zeggen met de term allochtoon en kunnen we daar geen andere termen voor vinden? De term medelander bestaat geloof ik, maar vind ik ook niet ideaal, misschien moeten we aanleren iedereen die hier geboren is gewoon Nederlander te noemen. De term allochtoon reserveren we dan voor mensen die uit het buitenland hier zijn komen wonen. Frans de Waal adviseert dat we allemaal met dezelfde kleur pen en blocnote moeten gaan schrijven. (ps als titel voor dit stukje van aap tot allochtoon kiezen is ook niet handig :).
