4 manieren om Instagram te gebruiken bij leren en opleiden

Dit is een gastblog door Lyset den Blijker.

Hoe kun je Instagram gebruiken bij leren en opleiden? Dat was de centrale vraag van de toolbespreking van de LOSmakers op donderdagavond 27 juni. Instagram is een foto app voor de smartphone. De toolbespreking werd via een groeps-Skype sessie gedaan. Als voorbereiding op de toolbespreking heeft Joitske Hulsebosch gevraagd om de Instagram app te installeren, en gedurende 3 dagen elke dag een foto te plaatsen die iets over jezelf vertelt met de tag #losmakers. Via web.stagram kun je de foto’s bekijken via het web, dit kon ook gebruikt worden om de foto’s te bekijken en erop te reageren.

In de toolbespreking zijn 3 onderwerpen besproken:
1. Hoe waren de ervaringen met Instagram?
2. Wat zijn de plussen en minnen van de tool?
3. Welke toepassingen zien we in leren en opleiden?

Hoe waren de ervaringen?
De ervaringen waren positief. Wat opviel was dat er vrij snel een groepsproces op gang kwam, doordat mensen op elkaars foto’s gingen reageren. Zonder lange stukken te typen, kreeg je toch een beeld van de anderen. Door de beelden werd de fantasie geprikkeld. Wat je zag gebeuren, was dat een foto van 1 persoon leidde tot het ontstaan van een reeks foto’s over dezelfde thematiek. Een van de deelnemers plaatste een foto van haar boekenkast, waarop andere deelnemers dat ook gingen doen, en geconcludeerd werd dat we allemaal online actief zijn, maar gelukkig ook nog boeken op papier hebben. De deelnemers gingen vaak kijken naar de foto’s van de anderen. Dit werd aangewakkerd door een soort van nieuwsgierigheid.

De hashtag (in dit geval #losmakers) was belangrijk, omdat dat de bindende factor was. Het voelde veilig om met beeld zonder (veel) woorden iets over jezelf te vertellen. Aan de andere kant werd het deels ook als onveilig ervaren, omdat iedereen de foto’s kan zien. Een deelnemer zei “ik heb me wat ingehouden omdat de foto’s op een publieke plek staan“. Als je je foto’s namelijk privé maakt op Instagram zijn ze helaas niet zichtbaar als anderen zoeken via de hashtag.

Plussen en minnen
Wat zijn nou de plussen en minnen van de tool Instagram? De app is eenvoudig in gebruik en toegankelijk. Via verkennen kun je snel checken of er al nieuwe foto’s met je hashtag zijn gedeeld. De kracht zit in het feit dat je er alleen foto’s (met korte commentaren) in gebruikt. Je kunt de foto’s ook makkelijk op andere platforms delen. Je kunt web.stagram of wegram gebruiken om online mee te kijken naar de foto’s en commentaren lezen/geven. Met de app Instacollage heb je nog meer mogelijkheden om foto collages te maken. Er lijkt geen aparte app voor de iPad te zijn, maar de iPhone versie werkt wel op de iPad.

Je moet even goed nadenken of je een open of een gesloten profiel wilt. Want, als je een gesloten profiel hebt, dan zijn jouw foto’s (ook al hebben ze een hashtag) niet zichtbaar voor andere deelnemers, tenzij je iedereen accepteert als volger. Dat is minder handig. Een groot nadeel is, dat je geen besloten groep kunt aanmaken. Als je niet wilt dat foto’s en commentaren openbaar zijn, dan kan dat een probleem zijn. Uiteraard kun je dan uitwijken naar andere alternatieven als een besloten Facebook groep, of een besloten Yammer groep. Maar, dan profiteer je minder van de kracht van het alleen foto’s delen.

Dan nog de overweging of iedereen makkelijk mee kan doen: het foto’s delen doe je via de Instagram App op een smartphone of tablet, mensen die dit niet hebben kunnen daardoor minder makkelijk actief deelnemen. Ze kunnen wel de foto’s bekijken en daarop reageren via websites als web.stagram (als ze eerste een account aanmaken via de app), maar niet zelf plaatsen. Hoe bezwaarlijk is dat? En, willen mensen (die wél een smartphone hebben) aansluiten bij nóg een platform als ze nog niet op Instagram zitten? Wordt de drempel niet te groot, als een leertraject verder op een ander platform plaatsvindt?

Toepassingen in leren en opleiden
De deelnemers hebben 4 hoofdgebieden onderscheiden waar je Instagram voor kunt inzetten:

• als kennismakingswerkvorm
• als opstart naar discussies (face-to-face of online in een webinar)
• als kijkje in de dagelijkse praktijk
• als middel om te reflecteren/evalueren

De kennismakingswerkvorm is bij de ervaringen hierboven al aan bod gekomen. Dit was namelijk de werkvorm die de LOSmakers hanteerden en die als heel krachtig werd ervaren. Het mooie is dat bij een vraag om foto’s over jezelf te plaatsen je het open laat wat mensen van zichzelf laten zien en dat je veel gebruik maakt van verbeelding. Het kennismaken wordt zo een creatief proces.

Instagram kan ook gebruikt worden om discussies te starten. Je wilt bijvoorbeeld discussiëren over het onderwerp ‘innovatie’. Je kunt deelnemers ter voorbereiding vragen om foto’s te plaatsen die zij associëren met innovatie. In een vervolgsessie kan dan verder ingegaan worden op de foto’s en associaties die gemaakt zijn. Ook hier is de kracht van Instagram het gebruik maken van de verbeelding en associaties van mensen, het werkt dan op dezelfde manier als het werken met associatiekaarten. Als je een week lang vraagt om elke dag een foto te plaatsen, zijn mensen behoorlijk met het onderwerp bezig.

Als je het wilt inzetten om deelnemers elkaar een kijkje in de dagelijkse praktijk te geven kun je vragen om een onderdeel van het werk te fotograferen. Dit kan bv. zijn een foto van collega’s waar je energie van krijgt of voor monteurs speciale problemen in de motor waar je tegenaan loopt.

Ten slotte Instagram om te reflecteren/evalueren. Een voorbeeld dat genoemd werd, was een verbetertraject waar service engineers een foto uit hun werkomgeving plaatsen; foto’s van goede situaties en foto’s van situaties die verbeterd kunnen worden. Op die manier kunnen ze ervaringen uitwisselingen met service engineers op andere locaties.

De conclusie van de toolbespreking is dat Instagram heel goed ingezet kan worden bij leren en opleiden, mits de inschatting is dat de drempels voor de gebruikers niet te hoog zijn.

Heb je na het lezen van deze blog nog vragen? Of heb je aanvullingen voor het gebruiken van Instagram in leersituaties? Laat een reactie achter, of kijk in de LinkedIn groep van de LOSmakers.